Van strategie naar resultaat
Een fusie of samenwerking is voor onderwijsbesturen en toezichthouders een strategische keuze die het verschil kan maken voor de toekomst van de organisatie. Soms ontstaat die beweging uit noodzaak, dalende leerlingaantallen, financiële druk of krapte op de arbeidsmarkt, maar vaak ook vanuit een gedeelde ambitie: samen sterker staan.
Toch brengt zo’n proces niet alleen kansen, maar ook stevige vragen met zich mee. Hoe houd je als bestuur regie? Waar liggen de risico’s? En hoe zorg je voor draagvlak bij alle betrokkenen, van intern toezicht tot personeel en medezeggenschap?
Wij begeleiden je in de belangrijkste stappen richting een samenwerking of fusie die werkt — bestuurlijk doordacht en stevig verankerd.
Verkenning: strategische keuzes en bestuurlijke koers
Elke samenwerking begint met een fundamentele vraag: wat willen we samen bereiken? Deze verkenningsfase is essentieel om scherp te krijgen welke strategische doelen je nastreeft en of samenwerking of fusie daarvoor de juiste route is. Dit vraagt bestuurlijke moed én open gesprekken. Waar liggen de echte belangen en gevoeligheden? Welke ‘hot potatoes’ moeten op tafel? En hoe betrek je intern toezicht en medezeggenschap vanaf het begin?
De uitkomst is een duidelijke intentieverklaring en een gezamenlijke koers — een noodzakelijke basis voor verdere besluitvorming.
Onderzoek: van ambitie naar haalbaar plan
Zodra de intentie er ligt, volgt de onderzoeksfase. Dit is het moment om de ambities te toetsen op haalbaarheid.
We brengen de financiële, juridische en organisatorische consequenties in beeld en onderzoeken verschillende scenario’s. Wat betekent de samenwerking bijvoorbeeld voor het personeelsbeleid, onderwijsvisie en -aanbod, cultuur en identiteit?
Tegelijkertijd bouwen we aan draagvlak. De Raad van Toezicht, medezeggenschap, gemeenten en andere stakeholders worden actief betrokken. Alleen zo ontstaat een stevig fundament onder de definitieve keuze.
Besluitvorming en formele goedkeuring: regie en overzicht
Dan komt het aan op bestuurlijke scherpte. De besluitvormingsfase vraagt om overzicht en timing. Alle formele eisen passeren de revue: van DUO-toets tot goedkeuring door gemeenten, vakbonden en, waar nodig, de minister. Belangrijk is dat je als bestuur en toezicht de regie houdt én blijft communiceren over de voortgang. Alleen dan blijft het proces bestuurbaar en transparant.
Is alles rond? Dan markeert een officiële bekrachtiging niet alleen het eindpunt van het proces, maar ook het begin van een nieuwe fase.
Implementatie: zorgen dat het werkt in de praktijk
Een succesvolle fusie eindigt niet bij de notaris. De echte uitdaging begint daarna: hoe zorg je dat de nieuwe organisatie als één geheel functioneert? Ook daarbij kunnen we begeleiden, denk aan bijvoorbeeld het opstellen van een fusieprotocol, het harmoniseren van beleid en systemen en het verbinden van culturen. Want juist op dat laatste punt zit vaak de complexiteit.
Door vanaf het begin te investeren in governance én menselijke maat, borg je een duurzame samenwerking die werkt.
En hoe zit het met kinderopvang en IKC’s?
Steeds vaker kiezen onderwijsorganisaties voor intensieve samenwerking met kinderopvang. Juridische modellen maken dat inmiddels mogelijk, maar de echte vraag is: hoe creëer je een inhoudelijke verbinding waarin onderwijs en opvang samen optrekken en kunnen kinderen optimaal profiteren?
Ook in deze trajecten begeleiden wij bestuur en toezicht — van juridische kaders tot pedagogische en bestuurlijke integratie.
Tot slot: grip houden op het proces
Een fusie of samenwerking is geen administratieve handeling, maar een bestuurlijk proces dat vraagt om aandacht, regie en strategische keuzes. Wij zorgen dat je als bestuur en Raad van Toezicht grip houdt — met oog voor inhoud én proces.
Overweeg je een samenwerking of fusie? We denken graag mee!
